Oszustwo (nazywane również wyłudzeniem) – to przestępstwo, o którym mówi art. 286 § 1 kodeksu karnego. Oszustwo jest specyficznym przestępstwem przeciwko mieniu, kiedy to sprawca nie stosuje przemocy, a pokrzywdzony dobrowolnie przekazuje swoje bądź cudze mienie. Sprawca wykorzystuje tutaj błąd lub niedoinformowanie po stronie pokrzywdzonego bądź jego niezdolność do odpowiedniego zrozumienia działań, które podejmuje. W praktyce największym znaczeniem będzie tu wprowadzenie ofiary w błąd.
Oszustwo zalicza się obecnie do jednych z najczęściej popełnianych przestępstw w Polsce.
Kiedy mamy do czynienia z oszustwem?
Oszustwem jest doprowadzenie innej osoby lub osoby prawnej do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Warto tu zaznaczyć, że może to być mienie także osoby trzeciej. Wystarczy, aby oszust mógł dysponować tym mieniem.
Drugim elementem, umożliwiającym zarzucenie przestępstwa jest sposób działania sprawcy.
Należy do niego:
- wprowadzenie w błąd – wywołanie mylnego obrazu rzeczywistości
- wyzyskanie błędu pokrzywdzonego
- wyzyskanie niezdolności pokrzywdzonego do należytego pojmowania przedsiębranego działania
Kiedy można przypisać sprawcy oszustwo?
Dla przypisania sprawcy oszustwa, jego zachowanie (działanie lub zaniechanie) muszą doprowadzić osobę pokrzywdzoną do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Pokrzywdzony rozporządza nim samodzielnie, jednakże podejmuje decyzje pod wpływem sprawcy.
Kolejnym warunkiem przypisania sprawcy oszustwa jest jego działanie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej (dla siebie lub kogoś innego). Korzyść majątkowa to zarówno zwiększenie majątku sprawcy (bądź innej osoby), jak również np. zmniejszenie długu.
Co grozi za popełnienie przestępstwa oszustwa?
Przestępstwo oszustwa ma trzy rodzaje, w zależności od wagi popełnionego przestępstwa, w szczególności w zależności od rozmiaru szkody wyrządzonej osobie pokrzywdzonej:
- zwykłe przestępstwo oszustwa – uregulowane w art.286 par. 1 Kodeksu Karnego zagrożone karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat
- przestępstwo oszustwa – wypadek mniejszej wagi – uregulowane w art.286 par. 3 Kodeksu Karnego – zagrożone karą grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do 1 roku
- przestępstwo oszustwa w stosunku do mienia znacznej wartości – uregulowane w art.294 par. 1 Kodeksu Karnego – zagrożone karą pozbawienia wolności od 1 roku do 10 lat.
Czy możliwe jest umorzenie sprawy karnej o przestępstwo oszustwa?
Gdy przestępstwo oszustwa to wypadek mniejszej wagi, a więc zostało uznane przez Sąd za przestępstwo z art.286 par. 3 Kodeksu Karnego, w tym wypadku Sąd może w miejsce wyroku skazującego wydać wyrok, który warunkowo umarza postępowanie karne.
Warunkowe umorzenie sprawy karnej o przestępstwo oszustwa jest dopuszczalne jedynie w sytuacji, gdy Sąd uzna przestępstwo oszustwa za wypadek mniejszej wagi, natomiast nie jest możliwe zastosowanie go w przypadku tzw. zwykłego oszustwa (art.286 par. 1 Kodeksu Karnego,) lub gdy przestępstwo oszustwa dotyczy mienia znacznej wartości.
Osoba oskarżona o przestępstwo oszustwa, przyznająca się do popełnienia przestępstwa musi przekonać Sąd do uznania przestępstwa oszustwa za wypadek mniejszej wagi. Wówczas ma szansę na to, by Sąd warunkowo umorzył postępowanie karne.
0 komentarzy