Kiedy można liczyć na zatarcie skazania?

Zatarcie skazania, nazywane też często zatarciem wyroku to szansa dla byłych skazanych by zostali wykreśleni z Krajowego Rejestru Karnego, zdobywając tym samym zaświadczenie o niekaralności. Zatarcie skazania następuje z mocy prawa bądź wskutek postanowienia sądu podjętego na wniosek skazanego. Z punktu widzenia prawa zatarcie skazania skutkuje tym, że wyrok uważa się za niebyły ( jak gdyby nigdy nie zapadł). Wpis o skazaniu zostaje usunięty z rejestru skazanych, a  uprzednio skazana osoba uzyskuje oficjalne zaświadczenie o niekaralności.

Kiedy następuje zatarcie skazania?

Według polskiego kodeksu karnego do zatarcia skazania dochodzi z mocy prawa czyli automatycznie bądź na wniosek samego skazanego.

Zatarcie skazania w przypadku skazania na karę pozbawienia wolności

Gdy doszło do skazania na karę pozbawienia wolności, zatarcie skazania z mocy prawa następuje po dziesięciu latach od:

• wykonania kary
• darowania kary
• przedawnienia wykonania kary

Zatarcie skazania w przypadku skazania na karę ograniczenia wolności

W przypadku skazania na karę ograniczenia wolności, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem trzech lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania.

Zatarcie skazania w przypadku skazania na grzywnę

Gdy doszło do skazania na grzywnę, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem roku od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania.

Zatarcie skazania w przypadku odstąpienia od wymierzenia kary

W przypadku odstąpienia od wymierzenia kary, zatarcie skazania następuje z mocy prawa, gdy minie rok od wydania prawomocnego orzeczenia. W powyższych przypadkach nie trzeba składać wniosku o zatarcie skazania, ponieważ następuje ono automatycznie z mocy prawa.

Zatarcie skazania nie może nastąpić przed wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem:

• pozbawienia praw publicznych
• zakazu zajmowania określonego stanowiska
• wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej
• obowiązku powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach
• zakazu kontaktowania się z określonymi osobami lub zakaz opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu
• zakazu wstępu na imprezę masową
• zakazu prowadzenia pojazdów
• przepadku korzyści pochodzących z przestępstwa lub tzw. środka kompensacyjnego

Zatarcie skazania nie może nastąpić również przed wykonaniem środka zabezpieczającego.

Wniosek o zatarcie skazania

Wniosek o zatarcie skazania można złożyć przed upływem wskazanych w ustawie terminów. Po złożeniu wniosku, sąd może w myśl art. 107 § 2 k.k. zarządzić zatarcie skazania już po upływie 5 lat od wykonania, darowania albo przedawnienia wykonania kary, oczywiście jeśli skazany w tym czasie przestrzegał porządku prawnego, a wymierzona kara pozbawienia wolności nie była dłuższa niż trzy lata.

Kiedy nie można liczyć na zatarcie skazania?

Zatarcie skazania nie funkcjonuje w przypadku kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, jeśli pokrzywdzone w tym przestępstwie było dziecko poniżej piętnastego roku życia.

Zatarcie wyroku w zawieszeniu

Gdy doszło do skazania z zawieszeniem wykonania kary, zatarcie skazania następuje po 6 miesiącach od zakończenia okresu na jaki zostało zawieszone wykonanie kary.

Zatarcie wykroczenia

Zatarciu mogą ulec także wykroczenia określone w kodeksie wykroczeń (na przykład naruszenie przepisów ruchu drogowego). Zatarcie kary za wykroczenie następuje po dwóch latach od jej wykonania, darowania lub przedawnienia.

Czy zatarcie skazania jest możliwe przy dożywociu?

W przypadku skazanego na karę dożywocia, zatarcie skazania może nastąpić jedynie z mocy prawa po upływie dziesięciu lat od uznania jej za wykonaną, od darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania. W przypadku skazanego na karę dożywotniego pozbawienia wolności, zatarcie skazania jest więc możliwe, ale wyłącznie przy warunkowym przedterminowym zwolnieniu z odbycia reszty kary.