Skutki cofnięcia apelacji karnej

Na mocy art. 432 par. 1 Kodeksu postępowania karnego środek odwoławczy można cofnąć. Ustawodawca przewidział więc dla strony wnoszącej apelację możliwość cofnięcia środka odwoławczego.

Cofnięcie apelacji w formie pisemnej lub ustnej możliwe jest do chwili rozstrzygnięcia sprawy przez Sąd instancji odwoławczej. Czy istnieją jakieś skutki takiego postępowania?

Zgodnie z art. 432 Kodeksu postępowania karnego cofnięty środek odwoławczy jest pozostawiony bez rozpoznania, chyba że zachodzi przyczyna wymieniona w art. 439 lub 440. Sąd odwoławczy może więc w tej sytuacji podjąć jedną z dwóch decyzji:

1. Pozostawić cofnięty środek odwoławczy bez rozpoznania z uwagi na brak przyczyn wymienionych w art. 439 i 440 Kodeksu postępowania karnego.
2. Rozpoznać cofnięty środek odwoławczy z uwagi na istnienie przyczyn wymienionych w art. 439 i 440 Kodeksu postępowania karnego.

Każda z tych decyzji musi zostać wydana w formie postanowienia.

Art. 440 Kodeksu postępowania karnego umożliwia Sądowi II instancji bez względu na granice zaskarżenia i podniesione w apelacji zarzuty na:

1. Zmianę zaskarżonego rozstrzygnięcia Sądu I instancji i orzeczenie na korzyść osoby oskarżonej.
2. Uchylenie wyroku sądowego i skierowanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez Sąd I instancji.

Taka sytuacja ma miejsce, gdy Sąd odwoławczy uzna utrzymanie wyroku Sądu I instancji za rażąco niesprawiedliwe.

Z kolei na mocy art. 439 Kodeksu postępowania karnego niezależnie od granic zaskarżenia, podniesionych zarzutów czy wpływu uchybienia na treść orzeczenia sąd odwoławczy może uchylić zaskarżone orzeczenie w sytuacji gdy:

1. W jego wydaniu brała osoba do tego nieuprawiona lub niezdolna do orzekania czy podlegająca wyłączeniu na mocy art. 40.
2. Sąd był nieodpowiednio obsadzony bądź jeden z jego członków nie był obecny na rozprawie.
3. Sąd powszechny orzekł w sprawie, która należała do właściwości sądu szczegółowego lub odwrotnie.
4. Sąd niższego rzędu orzekł w sprawie należącej do właściwości sądu wyższego rzędu.
5. Orzeczona została kara, środek karny, środek kompensacyjny lub środek zabezpieczający nieopisany w ustawie.
6. Orzeczenia nie można wykonać z uwagi na sprzeczność w jego treści.
7. Orzeczenie zostało wydane, mimo że postępowanie karne tego samego czynu i osoby zostało już prawnie zakończone.
8. Zachodzi okoliczność wyłączająca postępowanie określona w art. 17 par. 1 pkt 5, 6 oraz 8-11.
9. Osoba oskarżona w czasie postępowania nie posiadała obrońcy w wypadku określonym w art. 79 par. 1 i 2 i w art. 80 bądź obrońca nie był obecny podczas czynności, w których jego udział był obowiązkowy.
10. Orzeczenie zapadło z naruszeniem zasady większości głosów.
11. Sprawa została rozpoznana podczas nieobecności osoby oskarżonej, kiedy to obecność była wymagana.

Na Sądzie Odwoławczym przed wydaniem postanowienia odnośnie cofnięcia apelacji przez stronę postępowania ciąży obowiązek sprawdzenia czy nie zaistniała przesłanka wymieniona w art. 439 Kodeksu postępowania karnego bądź orzeczenie Sądu I instancji nie jest rażąco niesprawiedliwe w rozumieniu art. 440 Kodeksu postępowania karnego.

Gdy Sąd II instancji wyda postanowienie o pozostawieniu bez rozpoznania orzeczenie staje prawomocne. Poza tym gdy Sąd Odwoławczy pomimo skutecznego cofnięcia apelacji, wyda merytoryczne orzeczenia, ma miejsce wówczas bezwzględna przyczyna odwoławcza opisana w art. 439 Kodeksu postępowania karnego w związku z art. 17 tego samego kodeksu, a mianowicie brak skargi osoby uprawnionej do jej wniesienia.